2007 December 2 | depers

Exclusief Interview met zanger Thom Yorke en drummer Phil Selway
Radiohead neemt de regie over

Door: Jaochim Hentschel / IFA
Gepubliceerd: zondag 2 december 2007 22:51
Update: zondag 2 december 2007 22:51

Radiohead is sinds debuutalbum Pablo Honey uit 1993 altijd zeer experimenteel geweest. Dit najaar doorbrak het Engelse vijftal ook nog eens alle marketingtaboes: de band zette haar nieuwe album volledig op internet, de downloader mocht de prijs betalen. Exclusief in De Pers: zanger Thom Yorke en drummer Phil Selway over de affaire.

Het was maar één klik met de muis en toch veroorzaakte het een virtuele aardbeving: op 10 oktober 2007 zette de band Radiohead alle tien nummers van het nieuwe album In Rainbows, op hun site zodat iedereen ze kon downloaden. De actie werd niet gefinancierd door een platenmaatschappij en de platenzaken ontvingen geen exemplaren van het album.

De grootste verrassing kwam voor de downloaders toen het op betalen aankwam: Radiohead liet het aan de klant over hoeveel ze wilden betalen voor de MP3-bestanden. De muziekwereld stond op zijn kop. Sommigen vonden dat de band gewoon bijdroeg aan de waardevermindering van digitale muziek, een groot aantal anderen kwamen tot de conclusie dat Radiohead de toekomst van popmuziekmarketing had ontdekt. In de weken hierna namen veel mensen om allerlei redenen hun oorspronkelijk lof voor het revolutionaire gebaar terug.

Eind november hadden we in Londen de kans om met Radiohead-zanger Thom Yorke en drummer Phil Selway te praten over de marketing en de muziek van In Rainbows.

Was een van de redenen om In Rainbows on line uit te brengen niet gewoon dat jullie geen zin hadden in het gedoe dat bij een nieuw album hoort?

Selway: ‘We hadden op dat moment geen contract en we hadden een album dat eindelijk klaar was en waar we blij mee waren. Dus was het voor iedereen een opwindend idee om het eens anders te doen.’

Yorke: ‘Het was een antwoord op een aantal dingen. Voor mij was het belangrijkste dat al tijden lang elk album op de een of andere manier van tevoren toch uitlekt op het net. Dus op deze manier namen wij de situatie weer in eigen hand. En daarnaast wilden we graag weer dat opgewonden gevoel hebben: je produceert de plaat, je uploadt hem. En klaar ben je. Net zoals John Lennon, die over Instant Karma zei: Voor het ontbijt heb ik het geschreven, voor de lunch heb ik het opgenomen en nog voor het avondeten brengen we het uit.’

Ik dacht dat jullie je niet druk maakten om dat lekken?

Selway: ‘Nou, wel dus.’

Yorke: ‘Het ging er vooral om dat iemand anders het deed hoewel je gevraagd had het niet te doen. Het is zo dat je klaar bent met een album en dan moet je van de platenmaatschappij nog drie maanden wachten terwijl zij alles voorbereiden…Het was prettig om daar allemaal niks mee te maken te hebben en te kunnen zeggen: als je het horen wil, als je geïnteresseerd bent, hier is-ie!’

Maar jullie waren je toch wel bewust van het feit dat als Radiohead zoiets doet er veel publiciteit zou komen?

Selway: ‘We hadden geen idee wat er zou gebeuren als we de plaat op de site zouden zetten! Het was eigenlijk ook best riskant. Voor het zelfde geld was het helemaal niet opgevallen.’

Yorke: ‘Vooraf hadden we een eindeloze reeks bijeenkomsten, waarin we al die zaken bespraken. In het kort: hoe gaat het werken? Gaat de service wel werken? Moeten de mensen ervoor betalen? Zelfs die vraag was nog tot op het laatst een discussiepunt. We liepen de kans heel veel geld kwijt te raken! Maar er zat ook een gevoel bij van 'wat kan het ons schelen'. De wens was de plaat zo snel en direct mogelijk te laten horen. We hebben natuurlijk niet gedacht aan al die negatieve kanten, bijvoorbeeld dat niet iedereen internet gebruikt.’

Velen voelden zich ook beetgenomen toen bleek dat er ook een ‘In Rainbows’-cd kwam. Heel wat fans hadden soms al 25 dollar besteed aan een gedownloade kopie van slechte kwaliteit.

Yorke: ‘Maar als we het daarbij gelaten hadden, dan hadden heel veel mensen de plaat nooit kunnen horen. Punt. Mensen als mijn moeder! Mensen in Brazilië, in Argentinië, in Japan die hebben hem niet gedownload omdat wij het niet voor elkaar kregen een meertalige site te maken!

Het is toch idioot aan te nemen dat de internetversie de enige zal zijn. Het gaat in de eerste plaats om de muziek en niet om de verspreiding ervan. Iedereen beet zich vast in dat downloadgedoe alsof we een gebaar tegen de muziekbusiness hadden gemaakt, maar het was voor ons gewoon een middel om ons doel te bereiken. We hadden absoluut niet de bedoeling de muziekbusiness aan te pakken!’

Gaat het bij volgende albums weer zo?

Selway: ‘Dat weten we nog niet. Het hangt ervan af of het past bij wat we in de toekomst gaan doen. Het hoeft voor mij niet vast te liggen. Je doet wat je denkt dat dan het beste past bij dingen die om je heen gebeuren en bij de plaat die je hebt gemaakt. We zijn contractueel tot niets verplicht.’

Yorke: ‘Absoluut niets! Je moet goed onthouden dat we dit slechts gedaan hebben omdat we klaar waren en trots waren op wat we hadden gemaakt. Omdat die energie aanwezig was, hebben we dit gedaan. Als we hierna muziek maken die het beste past bij een lp doen we dat misschien wel. Het hele idee van doorgaan met muziek maken is dat het voor ons wel wat moet blijven betekenen.’

--depers.nl